Лунинец, ныне райцентр Брестской области, впервые упоминается в исторических источниках в 1449 году. Переходя от одного владельца к другому, в 20-х годах XVII века деревня была передана основанному в Дятловичах мужскому православному монастырю, в ведении которого находилась до середины XIX века, когда практически одновременно монастырь был закрыт, а крестьяне попали в разряд «казенных». К 80-м годам XIX века село Лунинец насчитывало менее сотни домов, местность характеризовалась как «глухая». На современном плане Лунинца тогдашнее село локализуется в районе улицы Гагарина, близ Крестовоздвиженской церкви.

За зямлю лунінчане, якія ў 1842 г. былі пераведзены ў разрад сялян (г.зн. іх уласнікам замест манастыра стала "казна", дзяржава), выконвалі пэўныя павіннасці. У 1845 г. колькасць насельніцтва абодвух полаў дасягнула 714 чалавек, усе беларусы. Двароў было цяглых 90 і бабыльскіх 2. Яны мелі зямлі ў дзесяцінах: сядзібнай — 81, ворнай — 948, сенажацяў — 632, пашы — 118,5, усяго — 1779,50 дзесяціны.

Памочнік казённага люстратара Якавіцкі пакінуў (1858 г.) апісанне якасці і ўрадлівасці гэтых зямель:

"В почвах при деревне Лунинец от 70 до 80 % песку мелкого с незначительною частию перегноя. Местоположение ровное и незащищенное от северных ветров, по большей части мокрое. Окрестные места лесные и болотистые. Покосы по большей части лежащие среди кустарников болотные, по берегам же рек подвергаются наводнениям...

У 1449 г. Малы Лулін, шляхецкая ўласнасць. У 1471 г. Лулінец — сяло маёнтка Ішкальдзь, уласнасць Мікалая Янавіча Неміровіча і яго жонкі Альжбеты. У 1552 г. Лулінец — маёнтак, які разам з іншымі Ян Пятровіч Неміровіч — чаркаскі і канеўскі стараста — некалі запісаў (падараваў) у 1500 копах грошаў сваёй жонцы Ганне Сапежанцы. Апошняя, не маючы дзяцей, узяла "вместо сына родимого" пана Станіслава Станіслававіча Давойну — Полацкага ваяводу — і падаравала гэту суму яму і яго жонцы. У 1561 г. Луненец, Лунінец — маёнтак, уласнасць Станіслава Станіслававіча Давойны — полацкага ваяводы і дрыскага дзяржаўцы, які быў узяты ў маскоўскі палон у 1563 г. Таму Жыгімонт Аўгуст прызначыў апекуном усіх яго маёнткаў Станіслава Андрэевіча Давойну — пінскага і кобрынскага старасту. Каля 1571 г. Лунінец Малы — сяло Палескай воласці маёнтка Ішкальдзь Наваградскага павета, уласнасць Станіслава Станіслававіча Давойны — полацкага ваяводы, 53 дымы. У 1580 г. Лунінец Малы — двор, цэнтр маёнтка Наваградскага павета, уласнасць князя Паўла Янушавіча Друцкага-Любецкага, які разам з іншымі маёнткамі прадаў яго Мальхеру Сноўскаму Граўжышскаму — віцебскаму кашталяну і яго жонцы Барбары Янаўне Клачкоўне.