У час першай сусветнай вайны на цяперашняй тэрыторыі Лунінецкага раёна размяшчаліся войскі Заходняга фронту, створанага 25 жніўня (па новаму стылю) 1915 года.

У тым жа 1915 годзе з Расіі сюды прыбыў інжынерна-сапёрны атрад. Сярод ваеннаслужачых быў салдат рускай арміі Волін Андрэй Харытонавіч з Калужскай губерні, Нарафамінскага павета, сяла Волкава. Мэта прыбыцця вайскоўцаў была вядома толькі ім адным. Але жыхары вёскі здагадваліся, што будуе гэты атрад, у задачу якога ўваходзілі інжынерныя работы ў раёне маста праз р. Цна, недалёка ад Сокалавага Рога. А будавалі яны, відавочна, невялікія простыя дамбы — перамычкі на выпадак прарыву лініі фронту немцамі ў раёне Пінск — Баранавічы. Успомнім прысутнасць А. Блока таксама ў 1916–17 гадах непапдалёк ад Парахонска. І вось тады дамбы перакрылі б рэкі Цну, Штыр, вада паднялася б і затапіла б шматкіламетровае наваколле на дзесяткі, а то і сотні кіламетраў (гэта толькі гіпотэза).

Канец ХІХ стагоддзя быў знамянальны для нашага палескага краю тым, што праз тэрыторыю нашага раёна была пабудавана ў трох напрамках “жалезная дарога” — чыгунка, якая звязвала Лунінеччыну з многімі часткамі Еўропы і Расіі:

• Лунінец — Вільня — 1884 г., 296 вёрст;
• Лунінец — Пінск — 1884 г., 54 вярсты;
• Лунінец — Гомель — 1886 г., 282 вярсты.

Гэта быў час, калі да нас пачала даходзіць цывілізацыя. Аб значэнні пабудовы чыгункі на Лунінеччыне напісана і сказана многа.

Ведучы размову аб в. Велута, нельга не ўспомніць невялікі па колькасці населены пункт — хутар Княжыстановішчы, які знаходзіцца за 4,5 км ад в. Велута. Чаму такая назва была яму дадзена, ужо ніхто не памятае, але жыхары памятаюць яшчэ да польскіх часоў, што гэта ўрочышча называлася — «Княжы Востраў». Назва яму была дадзена, відавочна, яшчэ з 15–16 стагоддзяў. А калі ў 1922 годзе Лунінецкі р-н апынуўся ў складзе Польшчы, то праз 3 гады, а дакладней, у 1925 годзе, польскімі ўладамі было вырашана на Княжым Востраве пасяліць частку жыхароў в. Велута. Таму першыя пасяленцы тут з’явіліся ўжо вясною 1925 года. Гэта былі бацькі Каховіча Аляксея Уласавіча, Каховіч Іван Апанасавіч, Каховіч Фёдар, Клімчук Сяргей, Хлуд Рыгор Марціпавіч. Пазней, у 1928 годзе, перабраліся сюды Клімчук Мікалай, Максімчык Фёдар, Кашэль Міхаіл, Арэхва Сцяпан, Гардзюк Адам, Шыйч Іван Іванавіч і другія. З тых часоў месца засялення пачалося называцца хутар Княжыстановішчы. Недалёка ад яго былі другія невялікія пасяленні, напрыклад, урочышча “Турцы”, дзе жылі Клімчук Даніл, Гунчык Якім, Драбовіч Адам, Хадатчук Васіль, Каховіч Фёдар Гаўрылавіч. На “Сухім Барку” жылі Сайко Піліп, Максімчык Анісім, Каховіч Іван, Каховіч Піліп, Шуляк Сяргей.

Многіх людзей цікавяць пытанні: «Адкуль пайшла назва яго прозвішча, адкуль яго продкі родам, кім былі раней?»

Мне заўсёды цікавіла пытанне: «Адкуль пайшла назва нашай вёскі, чаму менавіта так яна называецца, а не інакш, што паслужыла асновай для гэтай назвы «Велута»? Гэта пытанне мы часта абмяркоўвалі на ўроках гісторыі. Я ведаў аб назве маёй маленькай Радзімы найперш з афіцыйных крыніц, у якіх гаворыцца аб паходжанні назвы вёскі Велута. Вось яна, гэта версія: